Puma Jaguoaroundi

(Jaguarundi)

Nederlandse soortnaam	Jaguarundi
Klasse	Mammalia
Order	Carnivora
Familie	Felidae
Geslacht	Herpailurus
Soort	Puma Jaguoaroundi

Uiterlijk

De jaguarundi heeft wat betreft zijn bouw meer weg van een marterachtige dan van een kat. Vergeleken met de andere kleine katten, heeft de jaguarundi een langer lichaam, een rondere kop, kleinere oren en een kortere, spitse snuit. Daarnaast is het lichaam lang en zijn de poten kort en stevig. Ook de vachtkleur, die niet gevlekt is, is afwijkend. Er bestaan twee kleurvarianten van de jaguarundi: een grijsbruine en een roodbruine vorm. 

De jaguarundi leeft in bijna geheel Midden- en
Zuid-Amerika.
Het leefgebied is zeer divers; zowel open als begroeide gebieden van droog met prikkelbosjes tot moeras- en savannegebieden en regenwouden. Ze worden vaak waargenomen in de buurt van water en kunnen moerassen en gebieden in de buurt van beken, rivieren en meren bewonen. Ze leven tot een hoogte van minimaal 3200 m.

Klimaat

In de delen van het Midden Amerikaanse continent die het dichtst bij de evenaar liggen, zoals Mexico, overheerst over het algemeen een tropisch klimaat dat wordt gekenmerkt door een minimale thermische amplitude en gedurende het hele jaar zeer hoge temperaturen. In Mexico kunnen alleen enkele hooggelegen gebieden als Cwa/Cfa-klimaatzones worden aangemerkt. Ook in het aangrenzende Belize heerst als gevolg van de aanlandige zeewind een vochtig subtropisch klimaat, waardoor het hier iets koeler is dan in de rest van Midden-Amerika.

In Zuid-Amerika komen Cfa-zones voor in het meest zuidelijke deel van Brazilië.
Cwa-klimaatzones komen hier voor in het noordwesten van Argentinië en in de hooggelegen gebieden.

Natuurlijke vegetatie

Het leefgebied van de jaguarundi is erg divers, bossen met bladerdaken, open grasvlakten mits er lage dichte begroeiing is, bossen met een open karakter en moerassen.

Invloed van de mens en klimaatverandering op het leefgebied

Verlies en versnippering van leefgebied komt door vooral grootschalige landbouw en weideland. De jaguarundi wordt ook gedood omdat deze zich soms vergrijpt aan pluimvee.

Bijna overal waar de jaguarundi voorkomt, is deze beschermd. De jacht is overal verboden. Populaties in beschermde gebieden zijn klein vanwege grotere aantallen ocelotten (oceloteffect), waarom dit zo is, is nog niet geheel duidelijk.

UCN Rode Lijst: Least concern (niet bedreigd).
CITES Appendix: II.

Dit betekent dat het om een bedreigde diersoort gaat maar die nog niet met uitsterven wordt bedreigd.

Sociaal Gedrag

Jaguarundi’s staan bekend als zeer geheimzinnige dieren. Men geloofde ooit dat ze solitair waren, behalve tijdens het paarseizoen. Recente rapporten van paren suggereren dat ze misschien socialer zijn dan ooit werd gedacht. Paren worden vaak waargenomen in Paraguay, maar men denkt dat individuen in Mexico solitair zijn. Ze zijn meestal overdag actief, met hun piek in activiteit rond 11 uur ’s ochtends. Jaguarundi’s zijn aards maar zijn ook goede klimmers en zwemmers.

Soorteigen bewegings- en foerageergedrag

Katten hebben typisch goed ontwikkelde zintuigen van zien, horen en ruiken. Jaguarundi’s hebben een groter vocaal repertoire dan andere leden van de familie. Dertien verschillende oproepen zijn gemeld in gevangenschap, waaronder contactoproepen, begroetings- en aandachtsoproepen en waarschuwingssignalen. Moeders roepen hun kittens vaak met een korte piep en de kittens antwoorden met herhaalde korte piepjes. Bij het waarschuwen van anderen om weg te blijven, zal een jaguarundi een luid gesis en / of spuug geven.

Jaguarundi’s zijn carnivoren en jagen op een verscheidenheid aan kleine zoogdieren, reptielen, vogels, kikkers en vissen. Naast dierlijk materiaal bevat de maaginhoud van jaguarundi’s vaak een kleine hoeveelheid plantaardig materiaal en geleedpotigen.

Voortplantingsgedrag en verzorging van de jongen

Vrouwelijke jaguarundi’s bereiken geslachtsrijpheid op ongeveer twee tot drie jaar oud. In het grootste deel van zijn tropische verspreidingsgebied heeft H. yaguarondi geen definitief voortplantingsseizoen en kan het hele jaar door worden gekweekt . In Mexico zou het broedseizoen plaatsvinden in november en december. Zowel in maart als in augustus worden vaak nesten waargenomen, maar het is niet bekend of een bepaald vrouwtje in hetzelfde jaar meer dan één nest voortbrengt.

De oestruscyclus duurt ongeveer 54 dagen, waarbij het vrouwtje ongeveer drie dagen tekenen van oestrus vertoont. Wanneer ze in de oestrus zijn, zullen vrouwelijke jaguarundi’s op verschillende locaties in hun territorium urineren en zwakke kreten geven. Een vrouw rolt dan op haar rug als teken van ontvankelijkheid. Het paren gaat gepaard met luid geschreeuw en tijdens de paring bijt het mannetje het vrouwtje in de nek.

Holen zijn meestal gebouwd in holle boomstammen of dicht struikgewas. Nesten variërend in grootte van één tot vier kittens worden geboren na een draagtijd van 63 tot 75 dagen. Ongeveer 21 dagen na de geboorte begint de moeder met het brengen van kleine hoeveelheden voedsel voor de kittens, en na 28 dagen worden de jongen aangetroffen die zich buiten het hol wagen. Binnen 42 dagen kunnen de kittens zelf eten. Het is niet bekend hoe lang jaguarundi-kittens in het thuisassortiment van hun moeder blijven. Bij andere kleine kattensoorten kunnen jongen echter tot een jaar in het territorium blijven, waarbij vrouwtjes langer blijven dan mannetjes.